شناسایی عوامل بیماریزا و پراکنش مکانی گونه موخور در جنگل‏های ایلام (مطالعه موردی: منطقه گچان)

این تحقیق در منطقه گچان در جنگلهای استان ایلام با هدف شناسایی عوامل زنده و غیر زنده بیماریزای جنس loranthus انجام شد. گیاه نیمه انگل فوق دارای دو گونهeuropaeus l. و grewinkii l. در ایران می‏باشد، میزبان گونه اول، بلوط ایرانی ((quercus brantii بنه (pistacia atlantica) و میزبان گونه دوم، افرا کیکم (monspessulanum acer) در منطقه مورد مطالعه شناسایی شد. با اجرای آمار برداری صد درصد مختصات گونه‏های آلوده بهspp loranthus در سطح 100 هکتار به وسیله gps با پلی گونهایی به عرض 50 متر برداشت شد. پارامترهای قطر، ارتفاع و سطح تاج پوشش درختان آلوده و ارتفاع محل آلودگی درختان ثبت گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم‏افزارهای sas و excelاستفاده شد. اختلاف معنی‏دار در سطح احتمال 05/ با طبقه بندی درختان به 13 طبقه قطری (5 سانتیمتری) بدست آمد. در کلاسه قطری 20-25 سانتیمتری بیشترین شدت آلودگی مشاهده شد. ارتفاع درختان به 4 کلاسه 3 متری تقسیم و بیشترین آلودگی در کلاسه 12 تا 9 و کمترین آلودگی در کلاسه3 تا 1 متری مشاهده گردید. نقشه پراکنش درختان آلوده برحسب ارتفاع از سطح دریا، جهات‏ جغرافیایی ، شیب منطقه و گونه با استفاده از نرم افزار arcgis ترسیم شد. بین جهات جغرافیایی اختلاف معنی داری در سطح 5 % وجود داشت که بیشرین شدت آلودگی در جهت شمالی و کمترین در جهت جنوبی مشاهده گردید. میزان آلودگی روی درختان بلوط بیشترین و در گونه بنه کمترین بود. بیشترین میزان آلودگی در شیب 10-25 درصد و کمترین مقدار در شیب 60-75 درصد وجود داشته است. نمونه‏هایی با علائم لکه برگی و سوختگی برگ برای جدا سازی و بررسی عوامل بیماریزای لورانتوس جمع‏آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند و بر روی محیط اگار غذایی(na) کشت شدند. سپس 5 جدایه بر روی محیط ydc خالص گردید. جدایه‏ها با آزمون‏های مورفولوژیک، بیوشیمیایی و تغذیه‎ای مورد مطالعه قرار گرفتند و پس از مقایسه با جداول استاندارد، سه جدایه به عنوان quercina brenneria و دو جدایه به عنوان گونه های بینابینی جنس‏های atrosepticum pectobacterium وchrysanthemi dickeya شناسایی شد. سوسپانسیون غلیظ جهت آزمون بیماریزایی جدایه‏ها تهیه و بر روی برگ گونه های لورانتوس تزریق گردید، علائم بیماری پس از 7 الی 15 روز ظاهر شد. این اولین گزارش از جداسازی گونه های b. quercina ، d. chrysanthemi وp. atrosepticum به عنوان عوامل بیماریزای باکتریایی از روی گیاه نیمه انگل موخور در جهان می‏باشد.